ما را در اینستاگرام دنبال کنید
طعم بینظیر زولبیا و بامیه مرغوب ،همهی ما را به یاد شبهای ماه رمضان، صدای ربنای استاد شجریان و جمع گرم و صمیمی خانواده دور سفرهی افطار میاندازد. این شیرینیهای بسیار شیرین و پر از شهد در ایام دیگر سال نیز در دسترس است اما استفاده از آن در ماه رمضان طرفداران بیشتری دارد. اینکه زولبیا و بامیه از کجا آمده است، چه کسی برای اولین بار این شیرینی شگفتانگیز را پخت و چرا این شیرینی تبدیل به یک شیرینی مناسبتی شده است، موضوعاتی است که قرار است در ادامه به آن بپردازیم.
همانطور که میدانید، زولبیا و بامیه دو نوع شیرینی مختلف هستند که معمولاً در کنار یکدیگر سرو میشوند. درباره تاریخچه این شیرینیها آمده است که، واژهی زولبیا در اصل «زلیبی یا زلبی» بوده است که تغییریافته کلمهی «صلیبی» است. علت این نامگذاری این بوده است، که شیرینی زولبیا را به شکل یک صلیب که دور آن دایره داشته است تهیه میکردهاند. این شیرینی در مناطق جنوبی ایران، هنوز هم بانام «زلیبی» شناخته میشود.
بررسیها نشان میدهد از سال 1450 میلادی زولبیا در هندوستان، تهیه و مورداستفاده قرار میگرفته است. در کتاب تاریخ ناصری نیز به هدیه کردن زولبیا، نزد ناصرالدینشاه اشارهشده است. البته برخی از اساتید قدیمی پخت زولبیا و بامیه و پیدایش آن را مربوط به دوران شاهعباس میدانند. با اینوجود نمیتوان تاریخ دقیقی برای پیدایش این شیرینیها مشخص کرد، زیرا تنها منبع تاریخچه آن تجارب و نقلقولهای اساتید قدیمی این حرفه است.
آنچه واضح است این است، که شاید زولبیا در کشورهای دیگر نیز طبخ میشده و تنها مختص به ایران نباشد. اما بامیه یک شیرینی کاملاً ایرانی و اصیل است. بر اساس منابع موثقی همچون کتاب تاریخ ناصری، ترکیب زولبیا و بامیه برای اولین بار در دربار ناصرالدینشاه مورداستفاده قرار گرفت. آنگونه که در این کتاب به آن اشارهشده است، ناصرالدینشاه قاجار و سایر شاهان قاجاری بهقدری به این شیرینی علاقهمند بودهاند، که در ماه مبارک رمضان هر روز این شیرینیها را بهصورت تازه برای آنها تهیه و سرو میکردند.
به نظر میرسد استفاده از این شیرینیهای خوشمزه تنها در ماه مبارک رمضان، از رسومی است که از دوره قاجار باب شده است. در این دوره زولبیا و بامیه، تنها در ماه رمضان به بازار میآمد و پس از پایان این ماه تا سال بعد دیگر خبری از این شیرینیها در بازار نبود، به طوری که جعفر شهری نویسنده کتاب طهران قدیم در کتاب خود مینویسد: از تحولات دیگر ماه رمضان آمدن زولبیا و بامیه و گوشفیل و پشمک بود که فقط در همین ماه به بازار میآمد چنانکه نقلقولی است از مظفرالدین شاه که گفته بود: «ماه رمضان هم نمیآید بامیه سیری نوش جان کنیم.»
درگذشته بسیاری از شهرهای ایران، به مواد غذایی شیرین همچون کشمش و خرما دسترسی نداشتند و به دلیل شرایط آب و هوایی امکان کشت این مواد غذایی در آنها وجود نداشته است. از طرفی حملونقل این مواد غذایی به مناطق دور دست مشکلات بسیاری به همراه داشته است، ازاینرو دستور تهیه این شیرینیهای خوشطعم ابداع شد و استفاده از آنها بهخصوص در شهرهایی که دسترسی به مواد غذایی شیرین نداشتند رواج پیدا کرد. این شیرینیها از دسته شیرینیهای خشک بوده و ازآنجایی که برای نگهداری نیاز به هوای سرد نداشتند و تا مدت معلومی قابل نگهداری بودند، این امکان وجود داشت که آنها را به شهرهای دیگر و مسیرهای دور نیز بفرستند.
زولبیا بامیه، این شیرینی اصیل ایرانی از مواد اولیهای همچون ماست، روغن، آب، گلاب، زعفران و خمیرمایه تهیه میشود. در ماه مبارک رمضان که تقاضا برای این شیرینی بینظیر بسیار زیاد است، عدهای از افراد سودجو اقدام به تهیه و تولید آن، از مواد اولیه بیکیفیت و در مکانهای غیربهداشتی مینمایند. برای آنکه بتوانید یک زولبیا و بامیه مرغوب و باکیفیت را تشخیص دهید، لازم است با ویژگیهای آن آشنا شوید.
ازآنجاکه زولبیا در طب سنتی طبعی گرم و تر دارد، توصیه میشود افراد گرممزاج زیاد از آن استفاده نکنند همچنین مصرف آن در فصول گرم سال توصیه نمیشود.
مهمترین نکته در خرید این شیرینیها، تهیه آن از شیرینی فروشیهای معتبر و دارای مجوز بهداشت است. زیرا بسیاری از اماکن برای تهیه این شیرینی از مواد اولیه غیرمجاز و بیکیفیت استفاده میکنند. قنادی ناتلی، یکی از مراکزی است که اصل مهم سلامت خانواده را سرلوحهی کار خود قرار داده و با بهرهگیری از مرغوبترین مواد اولیه اقدام به تهیه و تولید زولبیا و بامیه باکیفیت نموده است. شما میتوانید با اطمینان خاطر بهصورت آنلاین زولبیا و بامیه را از سایت فروشگاهی ناتلی سفارش دهید و از عطر و طعم اصیل و بینظیر آن لذت ببرید.